In het Sjoenk-gebouw in Geleen huist sociale coöperatie Vidi. De thuisbasis voor jonge ondernemers die vanuit een uitkering hun bedrijf gaan opstarten. Om tafel zitten Jos, Shana, Leroy, Zoë en Armeitha en projectleider Marie-José. De sfeer is ontspannen. Er is vlaai. De verhalen laten zien hoe deze coöperatie levens verandert.
“Vidi heeft me echt uit mijn isolement getrokken”, begint Jos. “Ik ben van nature een einzelgänger. Door deelname aan Vidi voel ik me onderdeel van iets groters. Shana knikt instemmend: “Ik zat altijd binnen en had niemand om mee te praten.” Voor Armeitha was het vooral de groepscoaching en het leren van elkaar die haar aantrokken: “Ik wilde leren van andere startende ondernemers. Dat is waarom ik hier ben.”
Angsten overwinnen en groeien
Shana vertelt dat ze veranderd is door de groep: “Ik moest een keer een pitch doen voor het bestuur van Vidi. Verschrikkelijk spannend! Maar nu gaat het steeds makkelijker. Ik durf meer naar buiten te komen. Iedereen helpt je hier, of het nou met ideeën is of door gewoon te luisteren.” Klopt helemaal, knikt Zoë: “Ik kwam uit een moeilijke jeugd en had het gevoel alles alleen te moeten doen. Maar ik liep vast. Toen besefte ik: ik heb gewoon de juiste mensen nodig. Dat hoeven niet per se je vrienden te zijn, je kan ook je eigen groep vinden. Maar dan moet je wel op zoek durven gaan. En erop durven vertrouwen dat andere mensen ook goed voor je kunnen zijn. Hier heb ik geleerd dat je samen sterker bent dan alleen. Dat heeft mijn leven veranderd. Omdat iedereen dezelfde dingen heeft meegemaakt, zit je op dezelfde lijn. Ik kreeg motivatie en inspiratie en ben toen een eigen ondernemingsplan gaan maken.”
Iedereen in mijn hart gesloten
Jos, die vanaf het begin bij Vidi zit, vertelt hoe hij na meerdere pogingen een eigen bedrijf te starten uiteindelijk in de bijstand terecht kwam. “En toen kwam Vidi op mijn pad! Marie-José zei tegen me: “Daar is de groep, jij hoort erbij.” Dat was een spannende, maar heel belangrijke stap voor me. In het begin vroeg het heel veel energie, maar nu heb ik iedereen in mijn hart gesloten. Wat ik heel belangrijk vind aan het meedoen met Vidi, is dat je niet meer geïsoleerd bent. Door de openheid van iedereen voel ik steeds meer verbinding. We helpen elkaar, ook als het lastig is om iets van een ander aan te nemen. Ik ben nog altijd de veelzijdige grafisch ondernemer, maar nu durf ik weer door te pakken en uiteindelijk wil ik op eigen benen kunnen staan. Dat is wel mijn droom.”
Leroy vertelt hoe Vidi hem uit een donkere periode hielp: “Na een depressie wist ik niet meer wat ik wilde. Hier kreeg ik de tijd en de ruimte om zowel aan mezelf als aan mijn ondernemersideeën te werken. Ik ben van nature best wel een introvert persoon. Ik praat niet zo veel. Dus er moet wel een klik zijn. Maar dat heb ik hier wel gevonden.”
Leren omgaan met verschillen
Enthousiast vertelt Shana over haar creatieve plannen: “Tijdens mijn burn-out begon ik te tekenen. Ik dacht, wie zal dat nou leuk gaan vinden? Mij is altijd verteld: van zoiets kan je niet je baan maken! Toen ik een flyer van Vidi zag, dacht ik: dit moet ik proberen, nou ga ik! Ik vertelde mijn plannen om kunst te gaan maken van bijvoorbeeld paspoppen of kastjes. Marie-José vond het helemaal leuk. Nu maak ik kunstwerken en heb ik zelfs een eigen werkruimte. Toen mijn eerste opdracht werd onthuld, gaf dat zoveel energie! Dat was zonder Vidi nooit gelukt.”
Zoë legt uit hoe de groep haar leerde omgaan met verschillen: “Niet iedereen denkt hetzelfde, en als de anderen niet met mij op één lijn zaten vond ik dat lastig. Ik vroeg me af: Waarom raakt mij dat zo? Ik leerde daarin wat weerbaarheid op te bouwen. Ik besef nu: mensen zijn nu eenmaal verschillend. Ik kan anderen de ruimte geven, zonder me te veel door hen te laten beïnvloeden. Dat heeft me sterker gemaakt.”
Wat is de top 10 van jouw behoeften?
Marie-José is projectleider en begeleidt deelnemers met persoonlijke en groepscoaching. Ze geniet vooral van de groepssessies (om de week): “Ik leer er zelf ook van. Eerst had ik een hele rij thema’s voorbereid, maar nu komen de deelnemers zélf met onderwerpen op allerlei verrassende manieren. Dat maakt de groep steeds sterker, ook als er iets heftigs speelt.”
Vanaf dag één helpt Marie-José deelnemers helder te krijgen wat ze nodig hebben: “Ik vraag altijd naar hun top tien van behoeften. Dat is mijn basis. Soms sluiten mensen niet aan bij de groep of willen ze niet groeien. In zulke gevallen kijk ik wat dat zegt over hun ondernemer-schap. Samenwerken en openstaan voor anderen zijn belangrijke vaardigheden voor een succesvolle toekomst. Ik ben geen therapeut of psycholoog, maar ik maak de link met de ondernemersdroom van de deelnemers. Ik wil dat de groep bijdraagt aan wat de deelnemers als individu willen bereiken.”
Drie keer fout is klaar
“Bij Vidi gaat het anders dan bij de gebruikelijke participatietrajecten”, vindt Zoë. “Daar gelden strikte regels: drie keer fout is klaar. Maar Marie-José kijkt verder en vraagt door. Dat geeft vertrouwen, en dat voel je.” “Klopt helemaal”, zegt Armeitha: “Bij andere participatieprojecten lag de nadruk eenzijdig op talenten en de verplichting om gewoon aanwezig te zijn. Maar hier kijken ze ook naar wat jíj wilt bereiken met je talenten en waar je in wilt groeien. Dat maakt het leren leuker en makkelijker.”
Samen met de gemeente
De gemeente en Vidi werken goed samen. Marie-José: “De gemeente wil zoveel mogelijk manieren bieden om mensen te laten participeren in werk of ondernemerschap. Alle wethouders en de hele gemeenteraad kennen ons. Vidi is deel van het geheel. Sinds de start hebben we ruim negentig mensen met een idee voor een eigen bedrijf gesproken, en 19 daarvan zijn bij Vidi begonnen. Dit jaar hebben zich al 35 geïnteresseerde kandidaten aangemeld. De hele provincie kent ons inmiddels dus we hopen op de start van meer sociale coöperaties.”
“Wat ik nu doe, had ik zonder Vidi nooit gekund”, besluit Shana. “Dan had ik nooit die steun gehad. En nooit die stap durven zetten om te gaan proberen of ik kunst kan maken voor mijn werk. Ik vind het heel mooi dat ik hier de kans krijg. Dit voelt gewoon als een familietje!”
Meer weten? Hier is meer informatie over Vidi en over LaNSCO, het landelijk netwerk voor sociaal coöperatief ondernemen.